Andre Gunder Frank, Yeniden Doğu: Asya Çağında Küresel Ekonomi, 2010

Creative Commons License

Kuran İ.

İstanbul Medeniyet Üniversitesi Siyasal Bilgiler Dergisi (İSMUS), vol.3, no.1, pp.55-64, 2018 (National Refreed University Journal)

  • Publication Type: Article / Book Review
  • Volume: 3 Issue: 1
  • Publication Date: 2018
  • Doi Number: 10.31235/osf.io/kca4d
  • Title of Journal : İstanbul Medeniyet Üniversitesi Siyasal Bilgiler Dergisi (İSMUS)
  • Page Numbers: pp.55-64

Abstract

Andre Gunder Frank, Yeniden Doğu: Asya Cağında Küresel Ekonomi (“ReOrient: Global Economy in the Asian Age”) başlıklı çalışmasında, onlarca yıldır tarihyazımında ve sosyal bilimlerde hâkim olan Avrupa-merkezci (“Eurocentric”) paradigmaya karşı, “küresel tarih” perspektifi içerisinden bir eleştiri geliştirir. Frank, Avrupa deneyimine odaklanan beşerî ve sosyal bilimler geleneği karşısında, dünyanın tüm bölgelerine eş zamanlı olarak bakan yatay olarak bütünleştirilmiş bir tarih anlayışı geliştirmeyi önerir. Örneğin, hâkim iktisat tarihi perspektifleri, 15.yuzyıldan itibaren Avrupa’da ilksel sermaye birikimi, coğrafi keşifler vb. süreçler üzerinden kapitalizmin yükselişine odaklanırken, aynı donemde dünyanın diğer bölgelerinde yaşanan iktisadi gelişmeleri ihmal ederler. Buna karşı, Frank, tarihsel merceğini “bölgesel” ölçekten “küresel” ölçeğe kaydırarak, “yatay olarak bütünleştirilmiş bir makrotarih” anlatısı inşa etmenin gereğini savunur. Zira Frank’a göre, en azından 16.yüzyıla ve hatta 18.yüzyıla kadar, özellikle ticari ağların yoğunluğu, ticaret akışı ve hacmi göz önüne alındığında, Avrupa ülkeleri yerine (Doğu) Asya ülkeleri dünyanın ekonomik merkez üssü konumundadır.