Turkish Studies-Social Sciences, ss.849-863, 2019 (Hakemli Üniversite Dergisi)
Sovyet yönetim sisteminin çöküşünden sonra gelen süreçte
bağımsızlığını elde etmiş ülkelerin sahne sanatlarına getirdikleri
yenilikler ciddi ve önemli araştırma konusudur.
Türkiye’de dünya tiyatro tarihi çalışmalarına genel olarak
baktığımızda, alan uzmanlarının daha çok Avrupa ve Kuzey Amerika
tiyatro tarihi üzerine yoğunlaştıkları dikkat çekmektedir. Çoğunluğu Batı
menşeli olan bu çalışmaların yanı sıra Rus tiyatrosu üzerine de bazı
araştırmalara rastlamak mümkün. Ancak Sovyet yönetimindeki ülkelerin
tiyatroları ile ilgili araştırma ve incelemelere neredeyse hiç yer
verilmemiştir. Bu açığı gidermek amacıyla Kırgızistan’da tiyatronun
gelişimi üzerine eldeki çalışma hazırlanmıştır.
Türkiye’de konu üzerine bir araştırma olmadığı için bu çalışmada,
Kırgız Tiyatrosu’nun belli bir dönemi derinlemesine ele alınmamıştır.
Bunun yerine, SSCB yönetimi altında Kırgızistan’da tiyatro kültüründen
başlayarak, SSCB sonrası ve bağımsızlığına kavuştuğu 25 yıllık sürece
yer verilmiştir. Kırgız Tiyatrosu’nun bu süreçte geçirdiği aşamalar ve
günümüze kadar olan gelişmeler, eğilimler tarihsel olarak oyun yazarları,
oyuncular, yönetmenler, tiyatro toplulukları ve tiyatro yapıtları üzerinden
ele alınmıştır. Araştırmada Kırgızistan Tiyatro tarihi hakkında genel bir
bilgi vermek hedeflenmiştir. Bu sayede, okuyucunun Kırgızistan’da
tiyatronun gelişimini, totaliter rejimin, komünizmin etkisi altındaki
faaliyetlerini, kapitalizmin etkilerini, milli-öz tiyatro arayışlarını ve
kendine dünya tiyatrosunda yer bulma çabalarını, sadece tarihler,
oyunlar, tiyatro toplulukları ve önemli şahsiyetler üzerinden genel ve
bütüncül bir perspektif ile algılaması amaçlanmıştır.