Akademik Veri Yönetim Sistemi
Göç ve Kültürel Etkileşim, M. Mehdi İlhan,Orhan Albayrak, Editör, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Yayınları, İstanbul, ss.219-239, 2019
Osmanlı Devleti’nde nüfus ve iskân politikaları, Osmanlı
Klasik Dönemi boyunca önemli bir aksaklığa sebebiyet vermeden yüzyıllar boyunca
eksiksiz şekilde işlevlerini yerine getirmiştir. Nüfus ve iskân politikalarının
bu eksiksiz görünümüne rağmen XIX. yüzyılda artan toprak kayıpları, nüfus ve
iskân meselesinin yeniden yapılandırılması ihtiyacını ortaya çıkarmıştır.
Bilhassa XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Kırım Savaşının
kaybedilmesiyle giderek artan zorunlu göçler,
Osmanlı Devleti'nin yeni bir yerleşim politikası belirlemesine yol açmıştır. Bu
politika da göçle gelen Müslüman nüfusun tarıma
elverişli boş topraklara yerleştirilmesidir.
Osmanlı Devleti’nde Müslüman nüfusun bir plan dâhilinde
yerleştirildiği önemli bölgeler bulunmaktadır ve bu bölgelerden birisi de
verimli topraklara sahip olan Edirne Vilayeti sınırlarıdır. Vilayet dâhilindeki
boş topraklara özellikle Balkanlar başta olmak üzere Kırım ve diğer yerlerden
zorunlu göçle gelen insanların yerleştirilmesiyle birlikte ekilen toprak
alanı genişlemiş ve bölgenin zirai üretimi artış kaydetmiştir. Ayrıca göçmen kitlelerin Trakya civarına yerleştirilmesinden sonra
bölgenin gayrimüslim ağırlıklı demografik yapısı da değişime uğramıştır. Bu
yerleştirme girişimi sonrasında göçmenler ile yerli halk arasında
ekonomik, sosyal ve kültürel etkileşim ortaya çıkmış ve bu da günümüz
Trakya'sının sosyoekonomik ve sosyokültürel yapısına temel teşkil etmiştir.
Population and settlement policies in the
Ottoman State(Empire) functioned perfectly for centuries during the Ottoman
Classical Period without causing any major problem. Despite
this complete view of population and settlement policies, increased land
losses in the 20th century brought out
the need of restructuring of the population and settlement issues. Especially from the second half of the XIX. century on,
increasing forced migration with the loss of the Crimean War led the Ottoman State(Empire) to determine a new
settlement policy. This policy was to place the migrated Muslim population to
vacant arable land.
There were important regions where
the Muslim population was placed within a plan in the Ottoman State(Empire) and
borders of Edirne province with fertile lands were one of these important
regions. With the placement of compulsory migrants from the Crimea and other places, especially
the Balkans to the vacant land within the province, the cultivated land area
expanded and the agricultural production of the region increased. Furthermore, after the placement of the mass of
migrants in the vicinity of Thrace (Trakya),
the non-Muslim-dominated demographic structure of the region also changed. After this placement attempt, economic, social and
cultural interaction emerged between migrants and local people. And this
interaction constituted the basis for socioeconomic
and sociocultural structure of today’s Thrace.