Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye çocuk hastalıkları dergisi, cilt.2, ss.26-36, 2008 (ESCI İndekslerine Giren Dergi)
Amaç: Çalışmanın amacı obez adölesan grupta obezite gelişiminde rol oynayan potansiyel risk
faktörlerini ve pediatrik yaş grubunda giderek artan sıklıkta görülen metabolik sendromun
varlığını araştırmaktır.
Materyal ve Metod: Mart 2004 - Aralık 2005 tarihleri arasında kliniğimizde ekzojen obezite
tanısıyla takip edilen adölesan olgularda cinsiyet, gestasyon yaşı, doğum kilosu, anne sütü alma
süresi, anne ve babada obezite varlığı, vücut kitle indeksleri (VKİ) ve obezite başlama yaşı
sorgulandı ve metabolik sendrom kriterleri araştırıldı. Metabolik sendrom tanısı Cruz ve Goran'ın
111. Ulusal Sağlık ve Beslenme Araştırması'nda elde edilen verilerde önerdiği değerler kullanılarak
konuldu.
Bulgular:Yaş ortalaması 12.91 ± 2.45 yıl, ortalama VKİ düzeyi 32.35 ± 5.11 kg/m' olanı 5'i kız
(% 48.4) ve 16'sı erkek(% 51.6) toplam 31 obez adölesan incelendi. Kızlar ile erkeklerin VKİ
düzeyleri arasında; gestasyon yaşına göre doğum kilosu özellikleri ve anne sütü alma süresine
göre olguların VKİ düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmadı (p>0.05).
Anne ve babasında birlikte obez olan ve olmayan çocukların VKİ düzeyleri arasında istatistiksel
olarak anlamlı bir farklılık bulunmadı (p>0.05). Annenin VKİ düzeyleri ile çocuğun VKİ düzeyleri
arasında ise anlamlı korelasyon saptandı (p<0.01 ). Bel çevresi ile VKİ düzeyleri arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon mevcuttu (p<0.05). VKİ arttıkça kan basıncı da buna
parallel olarak yükselmekte idi (p<0.05). Olgularımızın %54.B'inde metabolik sendrom
parametreleri bulundu. Olguların % 32.2'sinde total kolesterol, % 32.2'sinde trigliserit düzeyi
yüksekliği ve% 25.B'inde HDL düzeyi düşüklüğü saptandı.
Olguların %25.B'inde glukoz intoleransı saptandı. Glukoz intoleransı ile VKİ düzeyleri arasında
anlamlı bir ilişki mevcuttu (p<0.01 ). Homeostasis model assessment insulin direnci (HOMA-IR)
indeksine göre insülin direnci %93.5'inde 2'nin üzerindeydi. VKİ düzeyleri ile stria varlığı arasında
da pozitif istatistiki bir korelasyon vardı. Olguların %64.5'sinde akantozis nigrikans mevcuttu.
Sonuçlar: Erişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da obezite sıklığındaki artışa paralel olarak
metabolik sendrom gibi tip 2 diyabet öncesi klinik tabloların da sıklığı artmaktadır. Bu nedenle
çocuk ve çocuk endokrinolojisi polikliniklerine başvuran başta adölesanlar olmak üzere obez
çocukların, metabolik sendrom kriterleri ve kardiyovasküler risk faktörleri bakımından incelenmesi
önemlidir.